یکی از وسایلی که در سیستمهای توزیع انرژی الکتریکی برای جداکردن سریع بخشهایی که دچار خطا شدهاند از سایر بخشهای سیستم استفاده میشود کات اوت فیوز یا فیوز قطعکننده است.
ترانسفورماتورهای توزیع غالباً از طریق یک کات اوت فیوز به خطوط اولیه متصل میشوند.
قسمتهای یک کات اوت فیوز:
پایه کات اوت
غلاف یا دستک کات اوت
فیوز لینک یا المان ذوب شونده
کات اوت شامل دو قسمت است یکی محفظه مسدود که اتصالات خط به آن میبندد و طوری ساخته شده که به کراس آرم بسته میشود و دیگری نگهدارنده فیوز که متحرک است و به آسانی المنت داخل آن قابل تعویض است.
انواع کت اوت فیوز:
کات اوت های توزیع معمولا سه نوع هستند:
کات اوت مسدود
کات اوت باز
کات اوت با المنت بدون محافظ یا (روباز).
کات اوت هایی که معمولا در برق ایران مصرف میشود از نوع باز هستند.
ساختمان فیوز کات اوت فیوز باز:
این کات اوت ها شامل سه قسمت پایه فیوز، نگهدارنده فیوز (لوله فیوز)، سیم فیوز (المنت فیوز) است.
المنت فیوز داخل یک لوله فیبری که همان لوله فیوز است قرار دارد. وقتی به دلیل اضافه جریان فیوز میسوزد قوس الکتریکی حاصل به دیواره لوله فیبری برخورد کرده و گازی را متصاعد مینماید که قوس را به بیرون میفرستد.
هرچه شدت جریان عبوری از فیوز بیشتر باشد گاز بیشتری از مواد دیواره لوله متصاعد میشود.
ضمنا بعد از سوختن المنت کات اوت فیوز ، لوله فیوز به بیرون آویزان میشود که این نشانه سوختن المنت فیوز است.
المنت (سیم) فیوز شامل چهار قسمت تکمه، ساق، المنت (سیم ذوب شونده) و سیم انتهایی است. دکمه ترمینال بالایی و سیم انتهایی ترمینال پایینی المنت را تشکیل میدهد.
اندازه فیوز:
در عمل معمولا، ترانسفورماتورهای توزیع را در برابر اضافه بارهای جزیی حفاظت نمیکنند، زیرا باعث سوختن غیر ضروری فیوز و قطع مکرر مدار میشود که هر دوی اینها خوشایند نیست؛ بنابراین معمول است که فیوزها را با جریان نامی بالاتر از جریان نامی ترانسفورماتور انتخاب کنند.
معمولا جریان نامی فیوز را ۲ تا ۳ برابر جریان نامی ترانسفورماتور در نظر میگیرند. جریانهای اتصال کوتاه چندین برابر جریان عادی است بنابراین آمپر المنت کات اوت فیوز ۲ تا ۳ بابر جریان نامی ترانسفورماتور در نظر گرفته میشود.